Biblioteka

Jak skutecznie animować społeczności lokalne? Jak organizować aktywność mieszkańców? Jak łączyć potencjały samorządów, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych w działaniach służących dobru wspólnemu lokalnych społeczności? Niniejszy materiał dostarcza odpowiedzi na te i wiele innych pytań związanych z animowaniem społeczności lokalnych. Publikacja ma charakter naukowy i prezentuje wnioski z badania ewaluacyjnego przeprowadzonego na przełomie 2018 i 2019 roku przez zespół badawczy Uniwersytetu Warszawskiego pod kierownictwem prof. Anny Gizy-Poleszczuk, którego celem było ocenienie efektywności i użyteczności metody animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra wspólnego.

Opracowanie jest przeznaczone dla wszystkich mieszkańców społeczności lokalnych. Szczególnie przydatne może być dla tych, którzy działają na rzecz swoich wspólnot lub zamierzają to robić. Część pierwsza wyjaśnia, czym jest metoda animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra wspólnego, na czym ona polega i jak ją stosować. W części drugiej znajdują się przykłady praktycznego wdrożenia metody w kilku społecznościach lokalnych.

Publikacja zawiera teksty ekspertów – socjologów i psychologów społecznych, które poruszają kwestie ważne dla zawiązywania się koalicji dążących do wspólnie wyznaczonego celu – budowy kapitału społecznego i dobra wspólnego, tak aby skutecznie, trwale i stabilnie działać. Wypowiedzi ekspertów zostały zilustrowane konkretnymi przykładami z realizacji projektów podjętych przez partnerstwa zawiązane w ramach programu „Lokalne Partnerstwa PAFW” .

Poradnik powstał na bazie doświadczeń trzech edycji Programu, ciekawa pozycja zarówno dla teoretyków, jak i praktyków animacji społecznej. Dwa główne zagadnienia to wspólne dobro, czym jest i jak je tworzyć? oraz nowa strategia animacji społeczności lokalnych – „dobre, bo wspólne”. Publikacja zbiera i syntetyzuje rozważania nad dobrem wspólnym a także opisuje doświadczenia praktyków, realizujących projekty w ramach programu Lokalne Partnerstwa PAFW.

Niniejsza publikacja pod redakcją Marzeny Słodownik jest efektem realizowanego w III edycji projektu „Małych miasteczek portret własny” przez Fundację na rzecz Collegium Polonicum ze Słubic. To nie tylko pięknie opisane i zilustrowane historyczne oraz współczesne oblicza Słubic, ale także pochwała małomiasteczkowego życia. Polecamy szczególnie tym, którzy nie znają innego życia niż wielkomiejskie!

Mini przewodnik po przestrzeni publicznej został wydany w ramach kampanii „Przestrzeń Faktycznie Publiczna” prowadzonej przez Fundację Nauka dla Środowiska. Porusza tematykę szeroko rozumianej przestrzeni publicznej oraz podejmowanej w jej obrębie aktywności społecznej. Przestrzeń publiczna jest traktowana jak dobro wspólne, które w dużym stopniu wpływa na jakość życia mieszkańców.

Autor: Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS

W trakcie projektu został wypracowany scenariusz gry terenowej możliwej do zrealizowania na terenie miejscowości Pszów, której tematem wiodącym jest aktywizacja lokalnej społeczności wokół grup społecznych narażonych na dyskryminację. Uczestnicy projektu mieli okazję poznać różnorodność grup budujących społeczność lokalną i zrozumieć trudności, jakie napotykają osoby niepełnosprawne, imigranci oraz osoby bezrobotne w środowisku małego miasteczka. Dzieci dowiedziały się również jakie przysługują im prawa i obowiązki.
Na początku uczniowie podzielili się na zespoły, z których każdy przeprowadził „badanie terenu”, zapoznając się ze specyfiką określonej grupy społecznej. Przeprowadzono kilka wywiadów z osobami niepełnosprawnymi i imigrantami mieszkającymi w Pszowie oraz odwiedzono urząd pracy, aby zorientować się w sytuacji osób bezrobotnych. W ramach działań promocyjnych przygotowano plakaty i zaproszenia, które zostały dostarczone do wszystkich szkół. Następnie ustalono zasady, zaprojektowano zadania i lokalizację poszczególnych punktów, przygotowano również kartę gry oraz mapkę poglądową. Gra miejska odbyła się z udziałem uczniów szkół z Pszowa, a także przedszkolaków (dwa poziomy trudności).
Na zakończenie przygotowana została mini książeczka z zadaniami dla dzieci o tematyce projektu. Broszura zawiera także moduł informacyjny (numery telefonów, adresy stron, gdzie mogą uzyskać informację i pomoc osoby niepełnosprawne, imigranci, dzieci, osoby bezrobotne). Gra miejska „Zagraj z nami w tolerancję” to uniwersalne narzędzie, które może być realizowane w dowolnym terminie, dla bardzo różnorodnych grup społecznych. Pozwala ono poprzez zabawę dowiedzieć się więcej na temat członków lokalnej społeczności i uczy szacunku wobec innych.

Zapraszamy do przeczytania relacji z gry miejskiej, a także obejrzenia karty gry i mapy.

Autor: Fundacja Pokolenia

Forum Organizacji Pozarządowych Tczewa to narzędzie służące integracji trzeciego sektora poprzez wymianę dobrych praktyk, wspólną promocję działań społecznych i debatę na temat bieżących wyzwań i problemów. Osoby biorące udział w tym wydarzeniu miały okazję do zdobycia wiedzy z różnych ważnych dla nich dziedzin, a także do nawiązania znajomości z przedstawicielami innych organizacji. Służyły temu warsztaty organizowane metodą Open Space, która daje możliwość zebrania szerokiej opinii w danej kwestii oraz wymiany zdań i poglądów między uczestnikami.

Projekt rozpoczął się od akcji promocyjnej – informacje zachęcające do udziału w Forum znalazły się na plakatach, na portalach społecznościowych czy na stronach www samorządu. Oprócz tego drogą mailową i telefoniczną zapraszano przedstawicieli organizacji pozarządowych do udziału w tym wydarzeniu. Forum odbyło się w Domu Przedsiębiorcy w Tczewie, a uczestniczyło w nim ponad 30 osób. Specjaliści z poszczególnych dziedzin przeprowadzili prelekcje i warsztaty, a przedstawiciele trzeciego sektora brali udział w dyskusji. W trakcie spotkania przygotowano dużą mapę Tczewa, gdzie organizacje zaznaczały specjalnymi kolorowymi flagami miejsca swoich aktywności takich jak sport, kultura, dzieci i młodzież itp. Ponadto na tablicy magnetycznej namalowano oś czasu odnoszącą się do historii tczewskich NGO, gdzie każda z organizacji zaznaczała ważne dla niej wydarzenia takie jak jej powstanie, realizacja projektów itp. Forum przyniosło wymierne efekty w postaci utworzenia lokalnego partnerstwa na rzecz powołania Tczewskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego Udało się również zacieśnić relacje między organizacjami pozarządowymi, a także przybliżyć ich działalność mieszkańcom.

Zachęcamy do zapoznania się z programem Forum.

Autor: Żywiecka Fundacja Rozwoju

Narzędzie powstało w ramach projektu „Partnerstwo pod Babią Górą”, który polegał na dzieleniu się doświadczeniem w budowaniu partnerstw. Celem przedsięwzięcia była reaktywacja partnerstwa w powiecie suskim, a służyły temu m.in. działania promocyjne, spotkania informacyjne, warsztaty animacyjne, szkolenia, doradztwo i konsultacje.

W ramach realizacji projektu Babiogórskie Stowarzyszenie Zielona Linia opracowało ankietę „Analiza potencjału i potrzeb organizacji pozarządowych”, którą przeprowadzono wśród podmiotów zainteresowanych udziałem w partnerstwie. Ankieta składała się z 3 głównych części: I- ogólne informacje o organizacji, II- potencjał organizacji, III- potrzeby organizacji. Dzięki niej uaktualniono wiedzę na temat bieżących działań poszczególnych podmiotów, zweryfikowano ich zasoby kadrowe i sprzętowe oraz zbadano ich potrzeby.

Respondenci wskazali poszczególne kompetencje, które chcieliby rozwijać, a także umiejętności pozwalające na skuteczniejsze działanie zarówno w grupie, jak i osobno na własnym terenie. W trakcie warsztatów omówiono wyniki ankiety Wśród potrzeb organizacji najczęściej wymieniano rozwój ich liderów, natomiast za najbardziej przydatne szkolenia uznano te na temat fundraisingu oraz zarządzania zasobami osobowymi w NGO. Dzięki przeprowadzeniu ankiety ustalono priorytety działań jakie należało zrealizować w partnerstwie i przygotowano plan działań na pierwszy rok współpracy. Dzięki realizacji projektu powstało uniwersalne narzędzie badawcze, które może być wykorzystane w dowolnym miejscu i społeczności.

Więcej informacji na temat projektu znajdziemy tutaj.

Autor: Fundacja Fundusz Lokalny SMK

Celem akcji było wzmocnienie zaangażowania społecznego młodzieży na rzecz popularyzacji wiedzy oraz ochrony materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego Sandomierza. Inicjatywa pozwoliła wypracować i wdrożyć program pracy z młodzieżą, który polegał na wykorzystaniu i zastosowaniu w przestrzeni publicznej elementów archeologii eksperymentalnej, rekonstrukcji historycznej, happeningu oraz zbiórki społecznej.

W ramach programu zostały przeprowadzone w przestrzeni miasta zajęcia i warsztaty, w których brała udział młodzież oraz eksperci z różnych dziedzin wiedzy o kulturze. W trakcie tych spotkań młodzież wytwarzała różnego rodzaju przedmioty (np. gliniane naczynia, rekonstrukcje biżuterii z różnych epok archeologicznych itp.) zdobywając zarówno praktyczne umiejętności, jak i wiedzę. Innym rodzajem spotkań były te, które służyły pracy społecznej na rzecz materialnego dziedzictwa kulturowego (np. sprzątanie Kamienicy Oleśnickich oraz Zbrojowni, malowanie tarcz heraldycznych, czyszczenie zabytkowego uzbrojenia oraz cerowanie rekonstruowanych kostiumów pochodzących z wystawy historycznej).

Odbyły się także 4 tematyczne wycieczki odnoszące się do różnych epok historycznych Sandomierza, poprowadzone przez ekspertów posiadających rozległą wiedzę z danej epoki. Na podstawie zdobytego doświadczenia młodzież stworzyła własne trasy wycieczkowe również nawiązujące do różnych wydarzeń historycznych, a następnie oprowadzała turystów tymi trasami. Dzięki inicjatywie wolontariusze mieli niepowtarzalną okazję „poczuć” moc historii miejsc i przedmiotów. Dosłownie: odświeżali, sprzątali i wietrzyli zabytki. Dotykali materialnego dziedzictwa kulturowego Sandomierza. Elementem wieńczącym akcję była zbiórka społeczna, przeprowadzona zgodnie z ideą projektu w strojach historycznych, której celem było wsparcie stypendialne utalentowanej młodzieży. Ta inicjatywa stanowiła most łączący przeszłość i przyszłość dla dobra wspólnego.

Zapraszamy do przeczytania relacji z wydarzeń zrealizowanych w ramach projektu.

Autorzy: Żywiecka Fundacja Rozwoju, Kino „Janosik”

Ideą powstania aplikacji było zapewnienie łatwego i szybkiego dostępu do ciekawych wydarzeń organizowanych na terenie powiatu żywieckiego. Autorzy projektu za cel postawili sobie stworzenie przestrzeni wymiany informacji pomiędzy organizatorami życia społeczno-kulturalnego a jego uczestnikami. Założeniem była trwałość przedsięwzięcia oraz jego kompleksowość.

Na początku odbyły się spotkania z przedstawicielami różnych instytucji i organizacji, podczas których omawiano kwestie związane z aplikacją. Wspólnie ustalono kategorie wydarzeń tak, by każdy mógł się pochwalić akcjami, które organizuje. W efekcie powstała aplikacja, w której tworzące ją instytucje, grupy oraz organizacje mają darmowe konta i mogą bezpłatnie promować swoje działania. Użytkownicy mają możliwość wyszukania wydarzenia poprzez kalendarium, miejscowość lub kategorię wydarzeń. Aplikacja jest prosta w użyciu zarówno dla osób tworzących treść, jak i jej odbiorców. Nowe narzędzie od razu docenili mieszkańcy powiatu żywieckiego, a przede wszystkim dziennikarze, ponieważ ułatwia im ono dotarcie do najciekawszych wydarzeń organizowanych w okolicy.

Mimo że podobne aplikacje już istnieją, zazwyczaj są dedykowane dużym ośrodkom miejskim, natomiast aplikacja „Kulturalny Żywiec” jest dowodem na to, że mniejsze miejscowości również mają potencjał. Dzięki temu narzędziu skrócił się dystans pomiędzy organizatorami wydarzeń a ich odbiorcami. W efekcie instytucje kulturalne mogą dotrzeć szybciej i skuteczniej do większej liczby mieszkańców. Ponadto stworzenie aplikacji przyczyniło się do integracji organizatorów wydarzeń, co na pewno przyniesie owoce w przyszłości.

Aplikacja jest dostępna na smartfony z systemem Android, można pobrać ją tutaj.

Autorzy: Fundacja Nauka dla Środowiska, Stowarzyszenie Wizualne Miasto

W ramach projektu powstały dwa narzędzia: Baza Danych Otwarci na Działania i Broszura „Otwarci”, które miały na celu zebranie i udostępnienie informacji o tym, jak współpracować mogą ze sobą urzędy, instytucje oraz grupy nieformalne.

Głównym założeniem Bazy było zebranie informacji z bibliotek, domów kultury, świetlic, kin, klubów i urzędów na temat zasobów, jakie w nieodpłatny sposób mogą udostępniać aktywnym grupom lokalnym na ich działania na rzecz przestrzeni publicznej. Wolontariusze podczas spotkań bezpośrednich, targów oraz listownie i elektronicznie zachęcali organizacje, urzędy i instytucje do wypełniania ankiety o udostępnianiu bezpłatnych zasobów dla grup nieformalnych. Dane te zostały umieszczone na stronie www, która jest aktualizowana i systematycznie powiększana, m.in. o działalność Animatora Partnerstw, do którego można zgłosić się o pomoc w poszukiwaniu bezpłatnych zasobów do pracy lub partnera do realizacji inicjatywy.

Natomiast Broszura „Otwarci” zawiera informacje na temat efektywnego nawiązywania współpracy między grupami nieformalnymi i instytucjami. Znajduje się tam spis organizacji i zasobów, jakie są bezpłatnie udostępnione m.in. w Szczecinie, Koszalinie, Goleniowie, Dobrej Szczecińskiej, Kołbaskowie, Gryfinie, Starym Czarnowie i Kobylance. Są tam także informacje o tym, jak rozpocząć działanie na rzecz lokalnej społeczności oraz trzy ciekawe przykłady dobrych praktyk w realizacji inicjatyw. Broszura została wydrukowana w 20 egzemplarzach i kolportowana do wybranych organizacji, które zgłosiły najciekawsze zasoby do programu. Stała się publikacją wspierającą grupy nieformalne na początki ich aktywności.

Zachęcamy do zapoznania się z Bazą Danych Otwarci na Działania oraz Broszurą „Otwarci”.

Autor: Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS

Celem stworzenia narzędziownika animacyjnego była chęć zainspirowania przedstawicieli różnych środowisk do podejmowania wspólnych, usystematyzowanych działań na rzecz rozwoju lokalnego środowiska. W ramach przygotowań merytorycznych nawiązano współpracę z Małopolskim Instytutem Kultury i przeprowadzono warsztaty dotyczące tworzenia szlaków turystyczno – kulturowych, realizacji niestandardowych festynów, a także diagnozy potrzeb grup twórczych i przygotowania adekwatnej dla nich oferty. W warsztatach uczestniczyli przedstawiciele różnych środowisk gminy Gaszowice- łącznie 10 społeczników, którzy już od kilku lat działają na rzecz lokalnej społeczności.
Wypracowane w trakcie warsztatów narzędzia, scenariusze i podstawowe kroki zostały spisane i zamieszczone na stronie www pod nazwą „narzędziownika”, a także rozesłane w formie newslettera. W narzędziowniku znalazły się następujące zagadnienia: czym jest produkt lokalny i jak go promować, jak stworzyć szlak turystyczny wraz z dobrymi przykładami, 5 zasad przygotowania niezwykłego festynu, 5 zasad tworzenia dobrych ofert kulturalnych. W oparciu o nowe narzędzia zrealizowano 2 gry terenowe oraz 2 wydarzenia plenerowe: noc muzeów i piknik historyczny, które przeprowadzono w sposób nowatorski, z wykorzystaniem wiedzy nabytej podczas warsztatów.

Autorzy: Żywiecka Fundacja Rozwoju, Kino Janosik

Celem projektu było zwiększenie aktywności młodzieży w życiu społecznym oraz rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia wobec otaczającego świata. W tym przypadku użytecznym narzędziem okazała się debata oksfordzka, w której dwa zespoły reprezentujące odmienne stanowiska, dyskutują ze sobą przestrzegając ściśle określonych reguł. Na początku zaproszono szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne do udziału w warsztatach na temat: praw człowieka, zasad debaty oksfordzkiej oraz sposobu argumentowania i poszukiwania rzetelnych źródeł informacji. Później spośród osób biorących udział w warsztatach opiekunowie grupy i sami uczestnicy wybierali czteroosobowe reprezentacje, które zostały przeszkolone z przemówień publicznych i prezentacji. Następnie ogłoszono tezy debat, drogą losowania ustalono strony dyskusji, a zespoły rozpoczęły przygotowania merytoryczne.

Konkurs debat rozegrany został w żywieckim Kinie Janosik i był połączony z przeglądem filmowym Watchdocs, dlatego też tematyka dotyczyła kwestii przestrzegania praw człowieka. Dysputy odbywały się z udziałem publiczności, a nad ich przebiegiem czuwało jury (składające się z przedstawicieli NGO oraz samorządu), które nagrodziło najlepszych mówców i najlepsze drużyny. W rywalizacji wzięło udział 40 uczestników, a 15 nauczycieli było zaangażowanych w przygotowania.

Wysiłek włożony w organizację Konkursu Debat Oksfordzkich to inwestycja, która szybko przynosi korzyści. Młodzież rozwija swoje umiejętności komunikacyjne, wyrażania uczuć, radzenia sobie z presją grupy i prawidłowego rozwiązywania konfliktów. Uczestnicy debat powinni podpierać się źródłami, co uczy zdobywania informacji i weryfikacji źródeł, z których korzystają. Ponadto udział w dyskusjach angażuje młodych ludzi w działalność społeczną i uczy szacunku dla osób o innych poglądach.

Zachęcamy do zapoznania się z zasadami debaty, plakatem promocyjnym oraz ze stroną poświęconą temu wydarzeniu.

Autor: Stowarzyszenie Centrum Aktywnych – Gniew

Głównym zamierzeniem projektu było stworzenie przestrzeni wirtualnej dla mieszkańców gminy Gniew, pozwalającej na zamieszczanie informacji ważnych dla lokalnej społeczności. Na początku zorganizowano warsztaty poprowadzone przez profesjonalnych dziennikarzy, dzięki którym kilkanaście osób poszerzyło swoją wiedzę i umiejętności w zakresie pisania tekstów. Było to istotne z uwagi na to, że znaczna część użytkowników mediów społecznościowych to bierni obserwatorzy, niechętni do dzielenia się informacjami. Natomiast warsztaty dziennikarskie pozwoliły wyłonić grupę stałych twórców, przygotowanych do wypełniania wirtualnej przestrzeni ciekawą treścią.

Autor: Fundacja „Sokólski Fundusz Lokalny”

Sokólska Rowerowa Gra Miejska to narzędzie mobilizujące uczestników do aktywnego spędzania czasu, umożliwiające im zdobycie konkretnych umiejętności, a także zachęcające do refleksji na istotne tematy. Mistrz – osoba prowadząca grę – wciela się w postać będącą orędownikiem wartości (w tym przypadku wolności) i zaprasza uczestników do podążania swoją „ścieżką” przez jeden dzień. Celem wędrówki jest poznanie świata tej wartości poprzez poszukiwanie jej symboli, rozwiązywanie rozmaitych zadań, układanie wierszy i piosenek na jej temat. Dodatkowo uczestnicy biorą udział w warsztatach – spotkaniach ze specjalistami – którzy przekazują konkretne umiejętności, a także dzielą się swoimi życiowymi doświadczeniami w zakresie wartości głównej.

Do projektu „Wolność wczoraj i dziś” włączyła się młodzież gimnazjalna, licealiści oraz nauczyciele szkół, którzy zgłosili się jako wolontariusze. Spotkania organizacyjne pozwoliły przygotować scenariusz gry oraz akcję promocyjną. Początkiem startu rajdu rowerowego był Zalew Sokólski z pomnikiem żeglarzy, braci Piotra i Mieczysława Ejsmontów, którzy rozsławili swoją miejscowość przepłynięciem Atlantyku i próbą żeglowania dookoła świata. Uczestnicy gry aktywnie spędzili czas odkrywając na nowo bogactwo regionu i poznając ważne miejsca na mapie Sokółki. Ponadto mieli okazję wziąć udział w warsztatach: żeglarskich, konnych i rowerowych, gdzie nauczyli się budowy żaglówki i podstaw żeglugi, obchodzenia z końmi, a także prostych napraw swojego roweru. Poznali również historie osób podróżujących jako żeglarze, jeźdźcy i rowerzyści.

Dzięki realizacji projektu młodzież nauczyła się organizować aktywnie czas, odkrywając atrakcje najbliższej okolicy. Udało się również zacieśnić więzi pomiędzy szkołami, biorącymi udział w grze, a innymi podmiotami zaangażowanymi w przygotowania, takimi jak ośrodek sportu, stadnina koni czy biblioteka.

Plakaty promujące Rowerową Grę Miejską oraz fotorelację z wydarzenia znajdziemy tutaj.

Autor: Żywiecka Fundacja Rozwoju

Questing to jedna z metod prezentacji, udostępniania i interpretacji dziedzictwa kulturowego i tożsamości lokalnej. Polega na tworzeniu szlaków, którymi można wędrować, rozwiązując zagadki ukryte w terenie. Na końcu przejścia na uczestników czeka skrzynka, a w niej pieczątka, której odbicie potwierdza przebycie całej trasy. Quest o Zabłociu został stworzony z myślą o promocji turystyki, rekreacji, aktywnego trybu życia i wypoczynku na terenie gminy Żywiec. Celem projektu było również wzmocnienie kapitału społecznego – integracja mieszkańców i zwiększenie ich zaangażowania w kreowanie rozwoju lokalnego.

Najpierw zorganizowano warsztaty, podczas których mieszkańcy powiatu żywieckiego opracowali treść Questu. Następnie do przetestowania gry zaproszono działaczy społecznych, zorganizowano również wystawę fotograficzną, która za pomocą fotografii tradycyjnej opowiadała o tożsamości miejsca. Na koniec Quest został udostępniony wszystkim zainteresowanym. Trasa rozpoczyna się na żywieckim dworcu kolejowym, którego historia sięga XIX w. Następnie prowadzi ulicami Zabłocia – położonej na lewym brzegu rzeki Soły dzielnicy Żywca, która do 1950 roku stanowiła odrębną wieś. Wędrówka jest niepowtarzalną okazją, by poznać historię, której nie ma w przewodnikach…

Wskazówki do gry można pobrać tutaj: strona 1, strona 2.

Autor: Żywiecka Fundacja Rozwoju

Aplikacja „Smartfonem w czad” to ciąg dalszy kampanii „Żywiec bez czadu”, podnoszącej problem zanieczyszczenia powietrza w Żywcu. Kiedy oddychamy, oprócz tlenu przyswajamy wiele innych substancji, które w dużym stężeniu są trujące. Do tej pory mieszkańcy Żywca mogli sprawdzać poziom zanieczyszczenia powietrza jedynie na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. W ramach projektu stworzono aplikację mobilną na smartfony, która umożliwia sprawdzenie aktualnego składu atmosfery, a także czy stężenie danej substancji w powietrzu jest w normie. Użytkownicy mogą się również dowiedzieć, jaki poziom zanieczyszczeń jest bezpieczny dla zdrowia oraz czym grozi wdychanie szkodliwych substancji w nadmiernej ilości.

„Smartfonem w czad” to jedno z narzędzi budowania świadomości ekologicznej w społeczeństwie. Dzięki niej mieszkańcy Żywca uzyskali lepszy dostęp do informacji o stanie powietrza w mieście. Może to stanowić impuls do częstszego myślenia o zagrożeniach związanych ze szkodliwymi substancjami w atmosferze, a w dalszej kolejności do podejmowania działań w celu zmniejszenia poziomu zanieczyszczeń.

Aplikacja jest dostępna na platformach Android i iOX, można ją pobrać tutaj.

Autorzy: Żywiecka Fundacja Rozwoju i Kino Janosik

Gra miejska,  która powstała w Żywcu jest rozwinięciem kampanii „Żywiec bez czadu”, która od kilku lat walczy ze smogiem i spalaniem śmieci w domowych piecach. Gra, będąca połączeniem gry internetowej, happeningu i interaktywnej zabawy ulicznej, służyć ma dalszej animacji i edukacji oraz wypracowaniu nowego kierunku w działaniach proekologicznych mieszkańców Żywca. Jej celem jest również integrowanie mieszkańców wokół wspólnego dobra, jakim jest czyste powietrze. Grę można wykorzystać do pozaszkolnej edukacji ekologicznej. Jest skierowana do osób w różnym wieku. Uczestnicy brali udział w dwóch etapach: pierwszy to quiz on-line sprawdzający wiedzę, zawierający punktowane pytania z kilku działów tematycznych.

Drugi etap to gra miejska, w której udział wzięły zespoły wyłonione w etapie internetowym. Uczestnicy gry reprezentowali określone kraje/państwa/krainy, mające poważny problem z czystością powietrza. Grający poprzez rozwiązywanie przygotowanych zadań w różnych punktach miasta mieli za zadanie tak wpływać na losy krajów, by doprowadzić do stanu czystego powietrza. Grze towarzyszyła kampania na portalach społecznościowych oraz w lokalnych mediach. Zachęcamy do zapoznania się ze spotem promującym grę oraz z materiałami: scenariuszem gry, zadaniami dla uczestników, regulaminem, prezentacją oraz filmem podsumowującym grę. Pomysł na miejską grę ekologiczną jest uniwersalny i po dostosowaniu scenariusza do lokalnej specyfiki można go wykorzystać w każdej społeczności.

Autor: Stowarzyszenie Centrum Aktywnych Gniew

Aby ożywić i  wypromować  miasto Gniew i jego atrakcje turystyczne oraz zaktywizować mieszkańców, Stowarzyszenie Centrum Aktywnych Gniew postanowiło przeobrazić miasto, które na co dzień nie posiada własnego muzeum, w „Muzeum jednej nocy”. Przygotowania do tego wydarzenia, którego pierwowzorem była akcja „Noc Muzeów”, rozpoczęły się kilka miesięcy wcześniej i zaangażowały całą społeczność.

Na początku dokonano wyboru  lokalnych atrakcji turystycznych wartych zaprezentowania. Następnie szczegółowo zaprojektowano trasę, którą uczestnik miał przebyć z pomocą „pilota” – lokalnego przewodnika  po muzeum jednej nocy. W Gniewie taką rolę powierzono młodzieży z liceum ogólnokształcącego, która przygotowywała się do tej roli w oparciu o Warsztaty dla Opowiadaczy. Młodzi przewodnicy zostali przygotowani do tworzenia ciekawych, krótkich opowiadań, a następnie przydzieleni do konkretnych miejsc, o których tworzyli opowieść. Zaletą takiego rozwiązania jest, że na trasie zwiedzania uczestnicy mogą spotkać kilka ciekawych osób zamiast tylko jednego przewodnika. W noc imprezy każdy chętny mógł  przyłączyć się do prowadzonej przez pilota grupy. Na trasie turystycznej czekały atrakcje takie jak: Opowiadanie o ratuszu i Rynku Staromiejskim, Wystawa Starych Samochodów, Wizyta w Kościelnej Krypcie, Wystawa 101 szpilek (butów), Wystawa Starych Fotografii, Spotkanie z Bajkopisarzem, Koncert Chóru Gregoriańskiego, Wystawę Przyrodnicza, Koncert Orkiestry Dętej. Dodatkowo zwiedzać było można zamek, gdzie na uczestników czekały pokaz husarii oraz widowisko „Wakacje z Duchami”. Zachęcamy do zapoznania się z programem oraz relacją z wydarzenia.

Autor: Centrum Aktywnych Gniew

Gra została stworzona z myślą o mieszkańcach gmin Gniew i Kwidzyn, leżących po obu stronach nowo otwartego mostu. Wcześniej miasta te położone o 15 km od siebie w linii prostej, odseparowane rzeką w praktyce dzieliła odległość 90 km do przebycia. W związku z tym, mieszkańcy dość rzadko podejmowali wspólne inicjatywy. W ramach wydarzeń towarzyszących otwarciu mostu zorganizowano grę miast, której celem była integracja mieszkańców obu miejscowości i zapoznanie ich z okolicznymi atrakcjami.

Zasady gry zostały wypracowane podczas wędrownych Kawiarenek Obywatelskich – otwartych spotkań, podczas których dyskutowano o potencjale lokalnych produktów turystycznych. W ramach gry zarówno w Kwidzynie, jak i w Gniewie wyznaczono po cztery miejsca, które należało odwiedzić i wykonać określone zadania, co następnie potwierdzano pieczątką na karcie gry. Zaliczenie wszystkich ośmiu miejsc upoważniało do wzięcia udziału w losowaniu nagród. Każdy, kto ukończył grę otrzymywał drobny upominek. Rozlosowano także nagrody główne – nocleg w Zamku w Gniewie dla uczestników z Kwidzyna lub karnet na basen w Kwidzynie dla uczestników z drugiej strony Wisły.

W grę zaangażowane były władze obu gmin. Poprzez zabawę mieszkańcy poznali najciekawsze miejsca w swojej okolicy oraz w sąsiedniej gminie. Tego typu działanie może być także wykorzystane do wzajemnego poznania się i integracji miast sąsiedzkich. Zachęcamy do zapoznania się z opisem gry oraz kartą uczestnika.

Autor: Sokólski Fundusz Lokalny

Na Sokólszczyźnie powstał przewodnik, którego autorami byli sami mieszkańcy, co stało się pretekstem do zacieśnienia lokalnej współpracy, włączenia stypendystów Fundacji w wolontariat oraz zainteresowania miejscowych lokalną historią. Tworzenie przewodnika było ciekawym sposobem na aktywizację społeczności lokalnej na rzecz dobra wspólnego – odkrywania na nowo  historii swojego regionu. Całemu procesowi towarzyszyła kampania, skierowana do mieszkańców oraz turystów i przyjezdnych. Kampania służyła przedstawieniu miejsc, które warto odwiedzić w okolicy. W realizację przewodnika włączyli się pracownicy muzeum i bibliotek, stypendyści i przyjaciele Fundacji Sokólski Fundusz Lokalny, ale również przedstawiciele Urzędu Miasta, miejscowych stowarzyszeń i  zwykli mieszkańcy miasta – pasjonaci historii.

W pierwszym etapie partnerzy projektu wskazali około 30 tematów –  związanych z miejscami, religią, osobami oraz wydarzeniami z historii miasta wartych umieszczenia w przewodniku. Następnie opracowano ogólne informacje: materiały pisane, zdjęcia, adresy. W kolejnym etapie około 50 wolontariuszy (stypendyści, przedstawiciele partnerów) zostało podzielonych na grupy zajmujące się poszczególnymi tematami (wydarzenia z historii regionu, religie, ludzie związani z Sokółką oraz ciekawostki). Nietypowym elementem przewodnika są wywiady z zasłużonym ludźmi przeprowadzone przez stypendystów Sokólskiego Funduszu Lokalnego oraz wspomnienia starszych osób. W efekcie tych działań Fundacja we współpracy z partnerami wydała 1000 egzemplarzy przewodnika pod tytułem „Sokółka znana i nieznana”. Przewodnik jest promowany na stronach poszczególnych instytucji, w prasie, na stronie Fundacji. Został rozdany uczestnikom projektu, właścicielom bądź opiekunom poszczególnych miejsc, osobom zasłużonym dla regionu oraz właścicielom hoteli i gospodarstw agroturystycznych, aby promowali go wśród turystów. Pomysł na przewodnik oraz wybór zawartych w nim treści są uniwersalne i można je zastosować w każdej społeczności. Zachęcamy do zapoznania się z treścią przewodnika tutaj.

Autor: Fundusz Lokalny SMK

Gra „Labirynt kultury” oparta jest na metodzie „questu”, czyli rodzaju zadania do wykonania w terenie z narracją w tle jako formie zwiedzania ciekawych i zabytkowych miejsc. Gra powstała, aby w atrakcyjny i nowatorski sposób włączyć lokalną społeczność, w tym przede wszystkim młodzież oraz turystów, w wędrówkę po Sandomierzu, która prowadzi nie tylko przez historię miasta, ludzi i epok, ale przede wszystkim przez miejsca zapomniane, tajemnicze i niedostępne na co dzień.

 Gra została oficjalnie zainaugurowana latem 2013 roku, a jej przebieg wyglądał następująco: Każdy uczestnik gry miał  za zadanie w określonym czasie  i w określony sposób rozwiązać intrygujące zagadki i odkryć tajemnice danych miejsc. Następnie musiał udokumentować fotograficznie swoje odkrycie oraz zebrać „trofeum”. Nad przebiegiem gry czuwali  wolontariusze, rozlokowani w całym mieście. Prezentacja zebranych trofeów szerszej publiczności miała miejsce  podczas Festiwalu Miasto Młodych Artystów. Spośród najaktywniejszych graczy rozlosowano nagrody. Gra będąca niewątpliwie dobrą zabawą, oprócz walorów turystycznych spełnia również funkcję edukacyjną, a także zawiera elementy integrujące uczestników biorących w niej udział poprzez zainicjowanie dyskusji nt. dobra wspólnego, jakim jest dziedzictwo historyczno-kulturowe. Może służyć jako atrakcyjne narzędzie dla szkół, organizacji młodzieżowych, biur turystycznych, czy przewodników miejskich. Poniżej zamieszczamy dokumentację potrzebną do przygotowania gry. Więcej informacji można również znaleźć na stronie Festiwalu Miasto Młodych Artystów.

Autor: Fundusz Lokalny Masywu Śnieżnika

Kampania „Paszport Masywu Śnieżnika” służyła budowaniu tożsamości lokalnej opartej na wspólnocie miejsca oraz popularyzacji atrakcji turystycznych masywu Śnieżnika, a także integracji społecznej  i promocji zdrowego trybu życia. Inicjatywa skierowana była do mieszkańców gmin śnieżnickich, ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży szkolnej i ich rodziców.

Pomysłodawcy i autorzy projektu wychodząc z założenia, że lepsza znajomość uroków masywu Śnieżnika pozytywnie wpływa na poczucie zakorzenienia, postanowili stworzyć małą książeczkę – Paszport, która zawiera zdjęcia ciekawych miejsc w regionie wraz z opisem i miejscem na pieczątkę. Wybór atrakcji turystycznych był efektem pracy zespołowej partnerów zaangażowanych w projekt – lokalnego biznesu, samorządów czterech gmin śnieżnickich, a także organizacji turystycznych w regionie. Wybrano 31 miejsc, które zostały sfotografowane i atrakcyjnie opisane. W efekcie powstały małe, poręczne książeczki, doskonale zastępujące przewodnik, które (w liczbie 2000 egzemplarzy) otrzymali najaktywniejsi uczniowie śnieżnickich szkół. Ich zadaniem było odwiedzenie wszystkich miejsc znajdujących się w paszporcie (często odległych od siebie) i zdobycie pieczątek. Dziesięciu zwycięzców otrzymało nagrody ufundowane przez lokalne władze i firmy. Projekt spotkał się z bardzo dużym zainteresowaniem. Zwiedzanie z paszportem i zdobywanie pieczęci okazało się świetną zabawą. Atrakcyjność projektu pozwoliła zgromadzić wokół niego partnerów – organizacje pozarządowe, biznes, samorządy, osoby indywidualne. Kampania „Paszport Masywu Śnieżnika” była skierowana do lokalnej społeczności, jednak sam paszport można wykorzystać również w celach turystycznych w innych regionach Polski. Zachęcamy do obejrzenia paszportu.

Autor: Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych

Gra „Cysterski Skarb” to narzędzie animacji, które zostało przygotowane przy zaangażowaniu młodzieży z gminy Kuźnia Raciborska. W fabułę gry opartej na lokalnej legendzie wplecione zostały wątki mające przyczynić się do wzrostu świadomości odpowiedzialności za dobro wspólne, jakim jest „mała ojczyzna”, wzrostu świadomości kulturowej i historycznej oraz promocji aktywności dzieci i młodzieży na rzecz lokalnej społeczności.