METODA ANIMACJI SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH NA RZECZ DOBRA WSPÓLNEGO

| 85 Po pierwsze, trudności polegają z jednej strony na określeniu wskaźników, które w sposób pro- sty, ale rzetelny pokazywałyby osiąganie korzyści długofalowych. Rzetelność oznacza w tym przypadku nie tylko wiarygodność danych, służących do zweryfikowania wskaźników i ich źró- deł, lecz także możliwość powiązania ich z działaniami partnerstwa, czyli mówiąc najprościej – wykazanie, że osiągnięte długofalowe rezultaty są zasługą tych działań. Po drugie, ocena długofalowych efektów dotyczących całej społeczności wymaga zasobów ludzkich, czaso- wych i finansowych, których czasami nie mają partnerstwa. Po trzecie wreszcie, jak pokazała ewaluacja sposobu wdrażania metody, nie zawsze partnerstwa lokalne przywiązują należytą wagę do oceny korzyści długofalowych, koncentrując się przede wszystkim na weryfikacji osiągania korzyści bezpośrednich. Należy przy tym zwrócić uwagę, że Akademia Rozwoju Fi- lantropii w Polsce – realizator programu – stara się wesprzeć partnerstwa w pokonywaniu tych trudności, dostarczając wiedzę i narzędzia, w tym także przykłady wskaźników, pomocne w ocenie korzyści długofalowych. Trudności związane z pomiaremwynikają również z obiektywnych uwarunkowań. Każda z wy- mienionych na początku rozdziału korzyści długofalowych wymaga zmiany sposobu myślenia, komunikowania się, działania. Taka zmiana będzie odczuwalna i przyniesie pożądane rezulta- ty dopiero po osiągnięciu określonej masy krytycznej, kiedy dokona się u większości miesz- kańców, a nie tylko u jednostek. A to wymaga czasu i konsekwencji we wdrażaniu metody. W społecznościach, w których partnerstwa działają najdłużej, niektóre z tych korzyści długo- falowych można już zaobserwować, np. zakorzenienie się dobra wspólnego, integrację miesz- kańców wokół niego czy też trwały wzrost aktywności społecznej. Większość partnerstwma jednak jeszcze zbyt krótki staż działania, aby w pełni ocenić długofalowe korzyści społeczne. Niezależnie od opisanych trudności w ocenie osiągania korzyści długofalowych są one okre- ślane przez partnerstwa i odgrywają rolę drogowskazu wyznaczającego kierunek działań lokalnych w dłuższej perspektywie. Wspomniana wcześniej masa krytyczna wiąże się z kwestią, która dość wyraźnie wybrzmiała w ewaluacji sposobu wdrażania metody. Nie jest to co prawda fundament metody, ale sposób podejścia nierozerwalnie z nią związany. Masa krytyczna to mieszkańcy, którzy angażują się w działania na rzecz dobra wspólnego. To zaangażowanie oznacza nie tylko uczestnictwo, lecz także współtworzenie. Stąd istotne wydaje się pytanie, jak włączyć mieszkańców we wspól- ne działania, by je współtworzyli, nie byli jedynie konsumentami dobra wspólnego, ale po- mnażali je. Żeby działania rozpoczęte w ramach programu funkcjonowały już po zakończeniu udziału w nim, relacje z mieszkańcami wydają się niezwykle ważne.