METODA ANIMACJI SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH NA RZECZ DOBRA WSPÓLNEGO

38 | Animacja społeczności Często się zdarza, że ludzie nie chcą włączać się we wspólne działania i nie dotyczy to tyl- ko gapowiczów, czyli tych, którzy nie angażują się w pomnażanie dobra wspólnego, ale chcą z niego korzystać. Duża część mieszkańców społeczności to ci, którzy – z różnych przyczyn – stoją z boku, nie angażują się, ale także nie korzystają. Niektórzy dlatego, że nie wiedzą omoż- liwościach wspólnego działania, inni dlatego, że nie mają takich doświadczeń, jeszcze inni dla- tego, że nie ufają innym. Powody stania z boku mogą być różnorodne i na tyle silne, że nawet perspektywa magicznych dukatów, czyli przyszłych korzyści, nie skłania do zaangażowania się we wspólne działania. Znając jednak te powody, można na nie oddziaływać, odpowiadać na wątpliwości, przekonywać ludzi do aktywności. Słowem, czynem albo przykładem. Tym właśnie zajmuje się animacja społeczna, czyli pobudzanie ludzkiej aktywności indywidualnej i zbiorowej. Jej sens w wymiarze wspólnoty polega na wywoływaniu ożywienia, zaktywizo- waniu grupy, zbiorowości, społeczeństwa 25 . Zbiorowość rodziców dzieci z jednej klasy zaczyna przygodę ze szkołą, nie znając się. Jeśli jednak będą wspólnie działać, w czym bardzo może pomóc wsparcie wychowawcy klasy, a także np. obecność lidera w postaci zaangażowanego rodzica, powstanie grupa osób, które się wspierają, współpracują i budują coś razem. Podobnie jest ze społecznością lokalną. Dzięki wspólnym działaniom, tworzeniu wspólnej wizji, budowa- niu wzajemnych relacji społeczność może „ruszyć”, rozwijać się, a co więcej – kolejne wspólne działania w oparciu o przeszłe doświadczenia będą łatwiejsze do uruchomienia. Animacja lokalna ma istotne znaczenie na początkowym etapie współdziałania, umożliwia prze- łamanie obaw związanych z wchodzeniem we wspólne relacje, pomaga znaleźć wewnętrzną motywację do współpracy. Ale rola animacji nie sprowadza się tylko do uruchamiania wspólnych działań, jest potrzebna także później. Współdziałanie jest bowiem procesem, który zmienia się w czasie, rodzi nowe sytuacje, wyzwania, konflikty. A to z kolei może prowadzić do spadkumoty- wacji do współpracy i stać się początkiem jej końca. Dlatego animowanie społeczności powinno być działaniem ciągłym, dostosowanym do przebiegu współpracy i motywacji jej uczestników. 25 A. Schindler, O istocie animacji , [w:] Animacja społeczno-kulturalna wobec przemian cywilizacyjnych , Wrocław 2000.